به نقل از «مهر»

شعر امروز ایران گسترده و چندصدایی است

تاریخ انتشار: ۲۹ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۷۷۸۱۹۸

به گزارش خبرگزاری مهر، نشست بررسی «نثر معاصر و شعر معاصر ایران» در حاشیه سی‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب دهلی نو، با حضور قربان ولیئی، زهیر توکلی، نغمه مستشار نظامی و حامد محقق در دانشگاه جامع ملی اسلامی دهلی برگزار شد.

در این‌نشست علاوه بر شاعران یاد شده، قهرمان سلیمانی؛ رییس مرکز تحقیقات زبان و ادبیات فارسی، کلیم اصغر؛ رییس دپارتمان زبان فارسی دانشگاه ملی جامع اسلامی دهلی و استادان و دانشجویان این دانشکده حضور داشتند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

قربان ولیئی مدیر گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه زنجان در این نشست خطاب به دانشجویان گفت: نفس اینکه شما ادبیات فارسی می‌خوانید شایسته بزرگداشت و تکریم است. برخی از زبان‌ها فقط زبان نیستند بلکه چیزی فراتر از زبان‌اند. به عبارتی گونه‌ای جهان‌شناسی مانند زبان فارسی، هندی و آلمانی هستند چون ظرف مفاهیم متعالی قرار گرفته‌اند.

وی افزود: مثلاً زبان آلمانی استعداد فلسفه‌ورزی دارد و زبان فارسی تبدیل به ظرفی برای جهان نگاری عارفانه شده است. شعر کلاسیک فارسی سرآمدانی همچون مولوی، عطار، سنایی و حافظ را دارد. ادبیات فارسی با این پیشینه با ورود به قرن بیستم به شعر معاصر ایران تبدیل می‌شود. در آغاز این قرن نیما یوشیج ظهور و شعر فارسی را به دو نیمه تقسیم کرد. کل ادبیات شعری پیش از نیما یک طرف و بعد از آن یک طرف بود.

ولیئی ادامه داد: آغاز شعر فارسی معاصر با پیشنهاد مهم نیما بود. آن زمان شعر فارسی به تکرار افتاده بود و زبان زمان خود را نداشت و از مردم عصر خود جا مانده بود. شاعران همان حرف‌های ۷۰۰ سال پیش را می‌زدند. در حالی که به قول نیما شاعر باید آیینه زمان خود باشد. نیما سه پیشنهاد تغییر در شکل، محتوا و نحوه نگرش را مطرح کرد. در حوزه شکل معتقد بود لازم نیست دو مصرع تساوی طولی ارکان عروضی داشته باشند. به این صورت، نیما قید احمقانه تساوی طولی مصرع‌ها را در هم شکست.

صاحب مجموعه «جوان شدن جاودانگی» در توضیح بیشتر ابداعات نیما گفت: نیما همچنین معتقد بود نگرش شاعر به جهان باید نگرش خودش باشد نه تقلید از شاعران دیگر. اعجاز نوآوری در شعر معاصر ایران در این است که شاعر نباید تقلید کند، بلکه باید از تجربیات خود بهره ببرد. شعر امروز ایران هم در قالب‌های کلاسیک هم سپید و هم نیمایی بسیار گسترده و چند صدایی است و هیچ آکادمی ادبیاتی نمی‌تواند از آن غفلت کند. از سوی دیگر، امروز آموزش ادبیات باید از زمان حاضر شروع شود و به عقب برود. اگر از گذشته شروع شود، ذوق شاعر یخ می‌زند.

در ادامه زهره خاتون استاد دانشگاه ملی جامع اسلامی شعری از زهیر توکلی خواند و او را برای شعرخوانی دعوت کرد. توکلی در این نشست غزلی عاشورایی خواند. بخشی از این غزل به شرح زیر است:

این منتهی قوت قلبم زبون تو

ای عشق ای تمام دلم سرنگون تو

ای بدو و ختم خلقت عالم یکی شده

در مرگ عاشقانه بی چند و چون تو...

یاسر عباس استاد دانشگاه جامع ملی اسلامی و شاه خالد مصباحی دانشجوی این دانشگاه نیز شعری را خواندند.

نغمه مستشار نظامی دیگر شاعر ایرانی حاضر در این مراسم چند بیتی را به نبی اکرم (ص) تقدیم کرد.

جهان نبود و تو بودی نشانه خلقت
همای اوج سعادت به شانه خلقت
جهان نبود و خدا با تو گفتگو می‌کرد
به حسن خاتمت از آستانه خلقت
فرشته‌ها صلوات و درود می‌گفتند
به خاندان تو در کارخانه خلقت
جهان و هر چه در آن پیش تار مویت هیچ!
چه گونه از تو بگویم بهانه خلقت؟!
به یمن آمدنت سنگ مهربان می‌شد
جهان پیر پس از قرن‌ها جوان می‌شد

بهار، عطر تو را در گلابدان می‌ریخت
زلال نام تو را در دل جهان می‌ریخت
دو بال داشت به پهنای آسمان و زمین
فرشته‌ای که مکان را به لامکان می‌ریخت
«بخوان به نام خدایت که خلق کرده تو را»
هزار مژده و معنا از آن «بخوان» می‌ریخت
جهان چه داشت اگر روشنایی تو نبود
چه گونه از سر گلدسته‌ها اذان می‌ریخت؟!

بهشت چیست به جز آفتاب چشمانت
گرفته است زمین را عقاب چشمانت

ستاره‌ای بدرخشید و آن ستاره تویی
ستاره‌ای که به آن می‌شود اشاره تویی
ستاره‌ها و زمین دانه‌های تسبیح‌اند
و خیر اول و آخر در استخاره تویی
زمین کتاب خودش را دوباره می‌خواند
به هر کجا برسد مقصدش دوباره تویی
بدون نور تو راهی به سمت پایان نیست
بتاب بر سر دنیا که راه چاره تویی

نهایت همه‌ی خواب‌های خوب تویی
چراغ روشن دنیا پس از غروب تویی

وی در ادامه شعری را نیز به دهمیندرنات؛ شاعر فقید هندی تقدیم کرد.

حکایت‌های بسیار است آن هندوی عاشق را
‌که در اعجاز کلکش داشت تسبیح دقایق را
می‌زد هماری عشق، با ذکر «رسول ما»
‎قلم می‌زد به روی ماه نقش صبح صادق را
دلش در کربلا، قلبش کنار ساحل گنگا
‎نسیم صبح می‌آورد سمت دجله قایق را
پیاده تا حرم می‌رفت، اشک شوق بر چشمش
‎به ذکر یا رضا می‌دید در قلبش حقایق را
به یاد دست‌های حضرت ماه بنی هاشم
‎بهاران بوسه می‌زد داغ گلبرگ شقایق را
علی (ع) مولای خوبان است از این سوی تا آن سو
‎علی (ع) خود می‌شناسد لهجه دل‌های عاشق را

در ادامه حامد محقق؛ شاعر کودک و نوجوان به رشد ادبیات کودک و نوجوان پس از انقلاب اسلامی ایران اشاره کرد و گفت: در ادبیات پس از انقلاب ما شاهد حضور شاعران و نویسندگانی هستیم که برای مخاطب کودک و نوجوان شعر می‌گویند. اکنون در یکی از انجمن‌های مخصوص کودک و نوجوان ۵۰۰ نفر عضو هستند. همچنین سال گذشته ۳ هزار ناشر کتاب‌های مخصوص کودک و نوجوان را در ایران منتشر کردند.

وی در ادامه چند شعر نیمایی خود را که برای مخاطب نوجوان سروده شده بود خواند.

یکی از این شعرها به شرح ذیل است:

شعر را به غیر تو
برای هیچکس نه گفته‌ام
نه خوانده‌ام.
شعر
چون برای توست...
مثل تو مقدس است...

قهرمان سلیمانی رییس مرکز تحقیقات زبان فارسی در هند نیز گفت: شعر متعالی‌ترین هنر است. نثر فارسی همیشه در سایه شعر فارسی بوده است. اما در عین حال به این معنا نیست که نثر فارسی جایگاه شایسته خود را ندارد. زبان فارسی و به خصوص نثر فارسی آئینه تمام نمای زندگی در ایران است. آنهایی که می‌خواهند ایران را بشناسند علی رغم اینکه بی نیاز از شناخت شعر فارسی نیستند باید به منبع اصلی این شناخت که همیشه نثر بوده توجه کنند.

وی نثر فارسی را باز تاب دهنده اعتقادات و حیاط اجتماعی مردم ایران دانست و افزود: برای نمونه کلیله و دمنه صرفاً یک متن داستانی نیست بلکه بیان معماری دو فرهنگ مهم است. عمده‌ترین تجلی ایرانیان در نثر است. اگرچه هنر غالب شعر است. برای نمونه کلیله هم به کرات به شعر ترجمه شده است اما این نثر است که پیوستگی تاریخی ما را به هم نشان می‌دهد.

سلیمانی از گلستان سعدی برای شناخت بیشتر فرهنگ ایران نام برد و گفت: گلستان سعدی را همه در هند می‌شناسند. در جای جای هند هنوز سعدی معلم اخلاق و معمار ارتباط انسان با خودش است.

کد خبر 6028501 فاطمه میرزا جعفری

منبع: مهر

کلیدواژه: زهیر توکلی قربان ولیئی انقلاب اسلامی ایران موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران نمایشگاه کتاب هند نمایشگاه رسانه های ایران کتاب و کتابخوانی دفاع مقدس بیست وچهارمین نمایشگاه رسانه های کشور رونمایی کتاب نمایشگاه مطبوعات معرفی کتاب انقلاب اسلامی ایران انتشارات سوره مهر نشر 27 بعثت هندوستان موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران ایران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کودک و نوجوان ادبیات فارسی زبان فارسی شعر فارسی نثر فارسی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۷۷۸۱۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آمریکا و رژیم صهیونیستی در آینده منطقه جایی ندارند/ ایران مقاومت را در جهان تقویت کرد

معاون سیاسی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با اشاره به نقش عملیات‌های طوفان الاقصی و وعده صادق گفت: آمریکا و رژیم صهیونیستی بدانند در آینده منطقه جایی ندارند.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، سردار سرتیپ دوم پاسدار یدالله جوانی امروز _چهارشنبه نوزدهم اردیبهشت‌_ در یادواره ۴۰۰ شهید منطقه یک شهرداری اصفهان اظهار کرد: محفلی که به نام و یاد شهدا است، از بهترین مجالس است، زیرا معتقدیم شهدا زنده هستند و نزد خدا روزی می‌خورند و تردیدی نیست که در این محفل حضور دارند.

وی با بیان اینکه رهبر فرزانه انقلاب اسلامی فرمودند فضیلت زنده نگهداشتن یاد و خاطره شهدا کمتر از شهادت نیست، زیرا در این محافل راه شهدا را بهتر می‌توان شناخت، افزود: شهدا به‌واسطه جایگاهی که در عالم خلقت دارند، نیاز به برگزاری محفل ندارند و در واقع این محافل برای ما است، زیرا نیاز داریم با راه و رسم شهدا که همانند ستارگان راه‌نشان، مسیر را برای افرادی که می‌خواهد در صراط مستقیم حرکت کنند، نشان می‌دهند، آشنا شویم.

معاون سیاسی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با اشاره به زیست شهدایی همچون بهشتی، میثمی، حاج حسین خرازی، حاج علی قوچانی و شهدای دیگر در منطقه یک شهرداری اصفهان افزود: هر کدام از شهدا برای ما درس‌هایی دارند که باید وصیت‌نامه شهدا را بخوانیم و با این مسیر آشنا شویم.

سردار جوانی گفت: شهید خرازی به ما آموخت که راه شهدا راه انبیا است و شهدا، پاسداران واقعی انقلاب هستند و برای ما نقش الگویی دارند؛ شهید سلیمانی به ما آموخت باید شهید بود تا شهید شد و شهید میثمی به ما آموخت به این طرف و آن طرف ننگریم و فقط به نایب امام زمان (عج) نگاه کنیم تا فریب نخوریم.

وی با بیان اینکه شهید قوچانی در اوج عملیات والفجر ۸ بر اقامه نماز اول تاکید داشت و در مجموع ساده زیستی و تبعیت از ولایت از جمله درس‌های شهدا است، بیان داشت: با گذشت سه دهه از دفاع مقدس اگر مجالسی برای شهدا برقرار می‌شود، به‌واسطه محبتی است که خدا برای شهدا قرار داده است و جوانانی که شهدا را درک نکردند، برای آن‌ها محافل برقرار می‌کنند، بنابراین مسئولان نیاز دارند که شهدا را الگوی قرار دهند و همانند شهدا عمل کنند.

اگر جامعه‌ای از فرهنگ شهادت دور باشد، باید جامه ذلت بر تن کند

معاون سیاسی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با بیان اینکه عزت، حیات و بقای جامعه اسلامی جز در پرتو جهاد محقق نمی‌شود، افزود: کسی که لباس جهاد بر تن می‌کند، در زمره اولیای خدا است و در معرض شهادت است و لذا وقتی شهید سلیمانی آسمانی شد، رهبر معظم انقلاب فرمودند این شهید جهادی عظیم داشت و شهادت عظیمی نصیب او شد.

وی تصریح کرد: اگر جامعه‌ای از فرهنگ شهادت دور باشد، باید جامه ذلت بر تن کند؛ امروز جهان تحت تأثیر گفتمان انقلاب اسلامی قرار گرفته است و پرچمی که امام به اهتزاز درآورد، در دست مردان و زنان در اقصی نقاط جهان دیده می‌شود و همانگونه که امام (ره) فرمودند؛ جنگ ما فتح فلسطین را به همراه خواهد داشت.

سردار جوانی تاکید کرد: امروز شاهدیم که مجاهدت رزمندگان ما الگویی خلق کرده که با تأثیر از آن مقاومت در منطقه در فلسطین، عراق، لبنان و سوریه و یمن به‌وجود آمده و دشمن را به وحشت انداخته است.

وی ابراز امیدواری کرد: ملت ما با این استحکام زمینه‌ساز ظهور و تحقق بخش جامعه نوین اسلامی باشد، قدرت‌های شیطانی را به زانو درآورد و با کمک مظلومان قدس شریف را آزاد کند؛ این تصویری است که ۴۰ سال پیش باور پذیر نبود، اما خون شهدا درخت انقلاب را آبیاری کرد و امروز در نقطه‌ای قرار داریم که رهبر معظم انقلاب اسلامی بعد از فتنه ۱۴۰۱ فرمودند «به قله نزدیک هستیم.»

معاون سیاسی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اظهار کرد: الگویی که شهدای انقلاب اسلامی در پیش گرفته بودند، دنیا را متحول کرد و رزمندگان حماس، رژیم صهیونیستی که مدعی برتری امنیتی و اطلاعاتی بود را به شگفتی واداشت و امروز بیش از هفت ماه است که این رزمندگان مقاومت می‌کنند و دنیا را متحیر کرده‌اند که مردم در غزه به کدامین الگو تمسک کرده‌اند که به‌رغم بمباران، مقاومت می‌کنند.

وی تصریح کرد: امروز مقاومتی که الگویش انقلاب اسلامی است، این مسیر را ادامه می‌دهد و قطعاً الگوی انقلاب اسلامی ایران، عاشورای حسینی است، از این رو می‌بینیم شعارهای مردم جهان از جنس الله اکبر است و از ۱۲۰۰ رزمنده‌ای که در هفتم اکتبر از مرزهای غزه عبور کردند و دنیا را شگفت زده کردند، بیش از ۷۰۰ نفر حافظ کل قرآن بودند و بقیه از ۱ تا ۲۹ جز قرآن را حفظ بودند.

اگر بخواهیم زمینه‌ساز ظهور باشیم، باید اسرائیل را از بین برد

سردار جوانی با بیان اینکه امروز رژیم صهیونیستی در موقعیتی قرار دارد که هر اقدامی انجام می‌دهد، شکستی بر شکست‌هایش افزوده می‌شود، گفت: امام خمینی (ره) با تیزهوشی فرمودند اسرائیل باید از صفحه روزگار محو شود.

وی تاکید کرد: این افتخار برای ملت ایران است که سازش را به حاشیه راند و مقاومت را در جهان تقویت کرد و اگر بخواهیم زمینه‌ساز ظهور باشیم، باید اسرائیل را از بین برد؛ بر همین اساس نظام اسلامی دست فلسطینیان را پر کرد و صادقانه بر سر آرمان‌هایش ایستاد.

معاون سیاسی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با بیان اینکه امروز دشمنان سرسخت دیروز به وحشت افتاده‌اند، گفت: شش ماه تلاش کردند، حمام خون به راه انداختند و بی اعتنا به ملت‌ها و قوانین بین المللی زن و بچه و پیر و جوان را کشتند، اما راه به جایی نبردند و لذا از سال گذشته به واسطه شکست‌های پی در پی در میدان، جنایت‌ها در تعرض به جبهه مقاومت را با این تصور که جمهوری اسلامی به صورت مستقیم وارد نمی‌شود، آغاز کردند و با شلیک موشک به بخش کنسولی، جنایتی را مرتکب شدند و هفت نفر از فرماندهان به ویژه سردار شهید زاهدی را به شهادت رساندند.

وی ادامه داد: رژیم صهیونیستی با یک تحلیل غلط دست به این اقدام زد، زیرا می‌توانست این اقدام را در جای دیگر انجام دهند، اما به زعم خود تصور می‌کرد جمهوری اسلامی ایران به صورت مستقیم پاسخی نمی‌دهد و برای آن‌ها پیروزی بزرگی محسوب می‌شود؛ پس از این جنایت و در امتداد عملیات طوفان‌الاقصی، عملیاتی به مراتب دقیق‌تر به عنوان وعده صادق طراحی شد که پیامدها و آثارش ساعت‌ها نیاز به تحلیل دارد.

این منطقه با هدایت ولایت و حضور ملت‌های منطقه راه پیشرفت و اعتلا را دنبال خواهد کرد

سردار جوانی تصریح کرد: دشمنان گمان نمی‌کردند که ایران از خاک خود عملیات وعده صادق را انجام دهد؛ این پاسخ موفق و حیرت انگیز ایران با بهره گرفتن از بخش کوچکی از توان نیروی هوافضای سپاه داده شد و نتیجه این عملیات بسیار پیچیده آن بود که کارشناسان غربی اذعان کردند باید جهان را به قبل و بعد از عملیات طوفان الاقصی تقسیم کرد.

معاون سیاسی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اضافه کرد: صهیونیست‌ها باور کردند ایران قدرت و اراده عمل دارد و تنها کار عاقلانه آن‌ها می‌تواند پایان دادن به ظلم، ستمگری و اشغال سرزمین فلسطین باشد.

وی تاکید کرد: رژیم صهیونیستی حتی اگر در رفح حمام خون راه بیندازد، در آینده منطقه جایی منطقه ندارد و آمریکا هم در آینده منطقه جایی ندارد و این منطقه با هدایت ولایت و حضور ملت‌های منطقه راه پیشرفت و اعتلا را دنبال خواهد کرد.

کد خبر 751889